سیستم قفسه‌بندی انبار در حوزه صنعت ساختمان
در زنجیره تأمین صنعت ساختمان، کارآیی و سازماندهی لجستیکی جهت تحقق زمان تعهد اجرای پروژه‌ها و به حداکثر رساندن بهره‌وری، امری مهم و حیاتی به‌شمار می‌آید. بهره‌وری از سیستم قفسه‌بندی انبار در حوزه صنعت ساختمان که به خوبی طراحی شده است؛ نقش مهمی در دستیابی به این اهداف دارد. یک انبار مناسب و مجهز با طراحی درست برای مصالح گوناگون، ابزارها و تجهیزات ساختمان‌سازی، می‌تواند عملیات لجستیک دورن‌بنگاهی را ساده‌‌تر و کم‌هزینه سازد، کاستی‌ها را به حداقل برساند و مدیریت کلی زنجیره تأمین پروژه‌ها را بهبود بخشد.
وقتی نوبت به انتخاب سیستم قفسه‌بندی مناسب برای انباری می‌رسد، عوامل مختلفی وجود دارد که باید آنها را در نظر بگیریم؛ برای مثال، سیستم مورد نظر باید مقاوم، بادوام، انعطاف‌پذیر، سازگار با نیازهای در حال تحول و کاربرد مدنظر در صنعت ساختمان باشد؛ همچنین، ضمن اطمینان از دسترسی آسان به اقلام، باید استفاده از فضا را بهینه سازد؛ به‌علاوه، برای جلوگیری از صدمات، محافظت از کارکنان و اقلام ذخیره‌شده، ایمنی باید اولویت اصلی باشد. در این مقاله از دژپاد، به اهمیت اجرای یک سیستم قفسه‌بندی انبار در فرایند لجستیک صنعت ساختمان می‌پردازیم.
اهمیت سیستم‌های قفسه‌بندی انبار کارآمد در صنعت ساختمان
کارآیی و عملکرد صحیح در لجستیک صنعت ساختمان، در جایی که زمان گرانبهاست، بسیار مهم است! یک انبار بی‌نظم می‌تواند منجر به تأخیر در ، منابع هدررفته و افزایش هزینه‌ها شود. اجرای یک سیستم انبارش مناسب، جهت آسان‌سازی عملیات و اطمینان از پردازش و اجرای به‌موقع سفارشات پروژه‌ها، امری ضروری است. در ابتدا، انباری که به‌خوبی طراحی، پایش و سازمان یافته شود، امکان شناسایی و بازیابی سریع و آسان مصالح و ابزارهای ساختمانی را فراهم می‌سازد که این امر، یکی از مهم‌ترین المان‌ها به‌شمار می‌آید. کارکنان با در اختیار داشتن مکان تعیین‌شده برای هر کالا، می‌توانند اقلام مورد نظر خود را به‌سرعت پیدا کنند و بدون دوباره‌کاری یا اتلاف انرژی، با بهره‌وری مطلوب، عملیات مدنظر خود را به انجام برسانند. این امر، به‌ویژه زمانی که توان عملیاتی بالایی مدنظر است، اهمیت قابل توجهی پیدا می‌کند.
افزون بر این، یک سیستم انبارش مناسب، استفاده بهینه از فضا را میسر می‌سازد. صنایع مربوط به ساختمان، اغلب مکان و فضای محدودی دارند و استفاده حداکثری از فضای کف، بسیار مهم است. با استفاده از فضای عمودی و اجرای یک سیستم قفسه‌بندی بهینه، شرکت‌ها می‌توانند اقلام بیشتری را در مکانی محدود ذخیره کنند. این امر نه تنها باعث صرفه‌جویی در هزینهٔ اجاره یا خرید مکان اضافی می‌شود، بلکه باعث ارتقاء مدیریت موجودی، گردش بهتر کار، تمرکز و سهولت دسترسی به کالاها و مواد نیز می‌شود. در نهایت، یک انبار با طراحی و اجرای بهینه جانمایی سیستم‌های قفسه بندی، ایمنی را در لجستیک درون بنگاهی صنعت ساختمان ارتقا می‌دهد. در صنعت ساختمانی، خطراتی وجود دارد که نگهداری مناسب از مصالح و تجهیزات را برای جلوگیری از حوادث، ضروری می‌سازد. یک سیستم انبارش خوب طراحی شده، ایمنی اقلام سنگین ذخیره‌شده را تضمین می‌کند و خطر صدمات ناشی از سقوط اجسام را کاهش می‌دهد. همچنین، اجرای استانداردها و مقررات ایمنی را تسهیل می‌سازد؛ مانند: ”رفع موانع در مسیرهای حرکت وسایل جابه‌جایی بار و نشانه‌گذاری مناسب برای راهنمایی و هشدار مواد خطرناک.”
پیاده‌سازی یک سیستم قفسه‌بندی انبار کارآمد، نوعی سرمایه‌گذاری است که تاثیرات خود را در بلندمدت نشان می‌دهد. این رویکرد، کارآیی عملیات را بهبود می‌بخشد، استفاده از فضا را بهینه می‌سازد، فرایند نظم و مدیریت موجودی را ارتقاء می‌دهد و منجر به ایمنی همه‌جانبه در انبار می‌شود، که همهٔ این موارد، به موفقیت کلی فرایند لجستیک پروژه‌های ساختمانی کمک می‌کنند.
نکاتی برای سازماندهی و به حداکثر رساندن فضا در سیستم قفسه‌بندی انبار
سازماندهی و به حداکثر رساندن استفاده از فضا با سیستم‌های انبارش، برای بهره‌ورساختن عملیات لجستیک دورن‌بنگاهی ضروری است. در ادامه به نکاتی جهت دستیابی دست‌اندرکاران صنعت ساختمان به این مهم اشاره می‌کنیم:
طرح‌بندی
قبل از اجرای سیستم قفسه‌بندی انبار، طرح را به همراه مشاور و تأمین‌کننده یا سازندهٔ سیستم انبارش بررسی کنید؛ به دلایل:
- حصول اطمینان از استفادهٔ مفید و مناسب از مکان و فضا،
- رعایت توان عملیاتی و دسترسی مفید به اقلام (عواملی مانند عرض راهرو، محل قفسه‌بندی و مکان‌های دریافت اقلام ورودی، بسته‌بندی و سفارش‌چینی برای تحویل و …)
دسته‌بندی و نشانه‌گذاری
اقلام را براساس نوع یا دفعات استفاده، دسته‌بندی و قفسه‌ها را براساس آن نشانه‌گذاری کنید. این عمل، شناسایی و مکان‌یابی موارد خاص را برای کارکنان آسان‌‌تر می‌سازد و زمان جست‌وجو و سفرهای درون انبار را کاهش می‌دهد و موجب بهبود کارایی عملیات در انبار می‌شود.
از فضای عمودی استفاده کنید
با استفاده از گزینه‌های ذخیره‌سازی مرتفع، حداکثر استفاده را از ارتفاع مفید انبار داشته باشید. از سیستم‌های انبارش بلندمرتبهٔ مرتفع‌تر بهره ببرید یا با سیستم نیم‌طبقه، فضای کف مضاعف ایجاد کنید، تا فضای ذخیره‌سازی اضافی، بدون گسترش مکان انبار برایتان فراهم شود.
سرمایه‌گذاری روی لوازم جانبی تشکیل بار و ذخیره‌سازی
لوازم جانبی مختلف تشکیل بار و ذخیره‌سازی، مانند پالت‌ها، پالت‌های دیواره‌دار، جعبه‌ها، سینی‌های فولادی و مانند آنها می‌توانند به بهبود ساماندهی، به حداکثر رساندن استفاده از مکان و فضا، سهولت و دقت در انبارش و بازیابی کالا و مواد، کمک قابل توجهی کنند. این لوازم جانبی، امکان دسته‌بندی بهتر، ذخیرهٔ کارآمد اقلام کوچک و فله‌ای، کاهش بی‌نظمی و درهمی، ساماندهی محیط و روان‌سازی عملیات در مکان و فضای موجود را فراهم می‌سازند.
بازنگری منظم ایمنی و سازماندهی مجدد
ایمنی سیستم‌های انبارش و جای‌گذاری بارهای واحد در آنها را به‌صورت دوره‌ای بازرسی کنید و در صورت نیاز نسبت به تعمیر/جایگزینی اجزاء آسیب‌دیده به وسیله سازنده قفسه بندی و مرتب سازی و چیدمان درست اقلام اقدام نمایید. با تکمیل پروژه‌های ساختمانی، ممکن است نیازهای ذخیره‌سازی تغییر کند؛ ازاین‌رو، سازماندهی مجدد سیستم قفسه‌بندی می‌تواند به سازگاری با این تغییرات کمک کند. با توجه به این نکات، شرکت‌های ساختمانی می‌توانند اطمینان حاصل کنند که سیستم قفسه‌بندی انبار آنها سازماندهی‌شده، ایمن و کارآمد است و استفاده از فضای موجود را برایشان به حداکثر می‌رساند. این امر در نهایت منجر به بهبود بهره‌وری، صرفه‌جویی در زمان، انرژی، هزینه‌ها و کارآمد شدن عملیات می‌شود.
مشکلات انبار در صنعت ساختمان
سیستم‌های قفسه‌بندی، بخشی جدایی‌ناپذیر از لجستیک صنعت ساختوساز به‌شمار می‌آیند که به کمک آنها، راه‌حل‌های مختلفی جهت ذخیره‌سازی و بازیابی مصالح و تجهیزات ارائه می‌شود؛ با این حال، مانند هر جنبه دیگری از این صنعت، انبارهای مورد لزوم در لجستیک درون‌بنگاهی صنعت ساختمان نیز می‌توانند با چالش‌ها و مشکلاتی روبه‌رو باشند. در این بحث، برخی از مشکلات رایج انبارها در صنعت ساختوساز را بررسی خواهیم کرد. این مسائل می‌تواند از چالش‌های طراحی و جانمایی انبار تا نگرانی‌های نگهداری و ایمنی، متغیر باشد. کارشناسان این صنعت با درک این مشکلات می‌توانند تصمیم‌های آگاهانه‌ای بگیرند و راه‌حل‌های موثری برای بهینه‌سازی عملکرد لجستیکی و ایمنی انبارها پیاده سازند.
برخی از مشکلات کلیدی مرتبط با ذخیره‌سازی مصالح و تجهیزات در انبار و سیستم‌های انبارش در صنعت ساختوساز عبارت‌اند از:
– بار واحد سنگین (شامل بارهای شاخه‌ای)؛
– دسترسی مستقیم و انتخابی به اقلام؛
– ایمنی انبار و عملیات در انبار برای کارکنان و اقلام ذخیره‌شده به‌علاوه سیستم‌های هشدار و اطفاء حریق)؛
– مدیریت و کنترل موجودی و خرده‌برداری؛
– دسترسی سریع و با هزینه عملیاتی کمینه به محل بار؛
– محدودیت‌های مکانی و فضایی؛
– تناسب وسایل جابه‌جایی بار؛
– مناسب بودن کف انبار؛
– وجود ساختار مدیریتی ناکارامد در انبار.
ملاحظات نگهداری و ایمنی برای سیستم‌های قفسه‌بندی انبار
حفظ یکپارچگی و ایمنی سیستم قفسه‌بندی انبار برای شرکت‌های ساختمانی ضروری است. تعمیر و نگهداری منظم و رعایت دستورالعمل‌های ایمنی می‌تواند از بروز حوادث جلوگیری کند، طول عمر سیستم را افزایش دهد و عملکرد کارآمد را نیز تضمین کند؛ ازاین‌رو:
به‌طور منظم بازرسی کنید
سیستم قفسه‌بندی انبار را به‌طور منظم برای یافتن هرگونه علائم آسیب یا فرسودگی، بازرسی کنید. به دنبال بازوهای دارای خیز بیش‌ازحد، پیچ‌ومهره‌های شل، عدم وجود قفل اطمینان بازوها یا ستون‌های آسیب‌دیده باشید. برای جلوگیری از آسیب بیشتر یا به خطر افتادن یکپارچگی سیستم، هر مشکلی را به‌سرعت برطرف کنید.
تمیزی و شفافیت
محوطه سیستم انبارش را جهت حرکت نفرات و وسایل جابه‌جایی بار، تمیز و خالی از موانع و هر چیز اضافی نگه دارید. به طور مرتب بر ساماندهی محیط انبار نظارت کنید و هرگونه مانع را در راهروها از میان بردارید. این عمل ضمن افزایش ایمنی در محوطهٔ عملیات تجهیزات انبارش، کارایی انبار را نیز بهبود می‌بخشد.
اجرای اقدامات ایمنی
برای افزایش ایمنی سیستم قفسه‌بندی انبار، اقدامات ایمنی افزون، مانند محافظ‌های ستون و قاب، توری‌های ایمنی یا ضدریزش بار را نصب کنید. این اقدام‌ها یک لایهٔ حفاظتی اضافی فراهم می‌کند و خطر تصادفات ناشی از برخورد بار یا وسیلهٔ جابه‌جایی به اجزاء مهم قفسه‌بندی و سقوط اقلام یا فروریزی سیستم انبارش را به حداقل می‌رساند.
از دستورالعمل‌های سازندهٔ سیستم انبارش پیروی کنید
دستورالعمل‌های سازنده را برای نصب، استفاده و نگهداری سیستم قفسه‌بندی انبار دنبال کنید. رعایت این دستورالعمل‌ها تضمین می‌کنند که سیستم عملکرد بهینه‌ای دارند و برای استفاده، ایمن باقی می‌مانند. نگهداری منظم و رعایت دستورالعمل‌های ایمنی برای طول عمر و ایمنی سیستم قفسه‌بندی انبار بسیار مهم است. شرکت‌های ساختمانی باید این ملاحظات را برای ایجاد یک محیط کار ایمن و جلوگیری از حوادث یا آسیب به پرسنل، کالاها و سیستم، در اولویت قرار دهند که منجر به گردش کار بهینه و افزایش بهره‌وری لجستیک درون‌بنگاهی، به‌عنوان اهداف کلیدی شود.
عواملی که هنگام انتخاب سیستم قفسه‌بندی انبار باید در نظر گرفته شود
انتخاب سیستم انبارش مناسب، تصمیم بسیار مهمی است که می‌تواند به‌طور قابل توجهی بر کارایی و بهره‌وری لجستیک یک کسب‌وکار ساختمانی تأثیر بگذارد. هنگام انتخاب سیستم قفسه انباری که نیازها و الزامات خاص کسب‌وکار را برآورده می‌کند، باید چندین عامل در نظر گرفته شود:
- دوام: ضرورت انتخاب یک سیستم قفسه‌بندی انبار که برای استقامت در برابر وزن، ابعاد مصالح و تجهیزات و شرایط کاری در لجستیک صنعت ساختوساز ساخته شده است. پوشش اجزاء مورد استفاده باید در برابر خوردگی مقاوم باشد و طول عمر سیستم را تضمین کند؛ همچنین نیاز به تعویض مکرر را به حداقل برساند.
- انعطاف‌پذیری: نیازهای ساختوساز می‌توانند به سرعت تغییر کنند و سیستم انبارش باید به‌گونه‌ای طراحی شود که بتواند با آن سازگار باشد. به دنبال سیستم‌هایی باشید که امکان تنظیم آسان را فراهم می‌کنند؛ مانند بازوهای قابل تنظیم یا طرح‌های مدولار. این انعطاف‌پذیری همراه با کارشناسیِ سازنده، تضمین می‌کند که سیستم قفسه‌بندی می‌تواند اندازه‌ها و انواع مختلف اقلام را در خود جای دهد و همچنین در طول زمان، تغییرات مورد نیاز ذخیره‌سازی را نیز در خود جای می‌دهد.
- استفاده از فضا: به حداکثر رساندن امکان استفاده از فضا در انبارهای ساختمانی؛ جایی که هر متر مربع فضا اهمیت دارد، بسیار مهم است؛ ازاین‌رو، لزوم مشاوره و طراحی سیستم قفسه‌بندی را جهت اطمینان از استفاده کارآمد از مکان و فضای موجود، در نظر بگیرید. ویژگی‌هایی مانند گزینه‌های چیدمان عمودی بارهای واحد، سیستم‌های انبارش متراکم و امکان استفاده از ارتفاع مفید انبار، می‌توانند استفاده از فضا را تا حد زیادی بهبود ببخشند.
- دسترسی: دسترسی روان و آسان به اقلام ذخیره‌شده، جهت عملیات کارآمد، ضروری است. به دنبال سیستم‌های قفسه‌بندی انباری باشید که امکان بازیابی سریع و آسان اقلام را فراهم می‌آورند و زمان صرف‌شده برای جست‌وجوی مواد یا ابزار خاص را به حداقل می‌رسانند. برای دسترسی بهینه، ویژگی‌هایی مانند راهروهای دسترسی ضروری، عرض راهرو، دهانه، عمق قفسه‌بندی و قابلیت ذخیرهٔ اقلام در ارتفاع‌های مختلف را در نظر بگیرید.
- ایمنی: در صنعت ساختمان، ایمنی در انبار همیشه باید در اولویت باشد. سیستم انبارشی را انتخاب کنید که شیوه‌های ذخیره‌سازی ایمن را تأمین می‌کند؛ مانند تحمل ایمن اقلام سنگین، حفاظ‌های ایمنی، نشانه‌گذاری مناسب مواد خطرناک و مسیرهای عبور بدون موانع.
سازندگان، توزیع‌کنندگان مصالح و تجهیزات و شرکت‌های ساختمانی، با درنظرگرفتن این عوامل هنگام انتخاب سیستم قفسه‌بندی انبار، می‌توانند اطمینان حاصل کنند که برای راه‌حلی سرمایه‌گذاری می‌کنند که نیازهای خاص آنها را برآورده می‌سازد، به بهبود کارایی و بهره‌وری عملیات انبار کمک می‌کند و بازگشت سرمایه را سرعت می‌بخشد.
راه‌حل‌های ذخیره‌سازی
برای شرکت‌های مرتبط به لجستیک صنعت ساختمان، وجود یک سیستم انبارش مناسب جهت بهبود کارایی عملیاتی، کاهش هزینه‌ها و حفظ یک محیط کاریِ به‌خوبی سازماندهی و پایش‌شده، ضروری است. این امر، نقشی حیاتی در حصول اطمینان از در دسترس بودن مواد و تجیزات در زمان نیاز و الزام دارد؛ بنابراین، به‌طرز چشمگیری به اجرای موفقیت‌آمیز لجستیک صنعت ساختمانی کمک می‌کند. نوع سیستم قفسه‌بندی انبار، با توجه به ابعاد، وزن بار واحد، شیوهٔ جابه‌جایی بار و توان عملیاتی مورد نظر، تعیین می‌شود.
بارهای واحد به‌صورت دستی جابه‌جا (گذاشت‌وبرداشت) می‌شوند:
– سیستم‌های انبارش سبک، مانند سیستم راک کفپوشدار سنگین/سبک، با طبقات دسترسی با توجه به ارتفاع مفید سقف. در این راه‌حل می‌توان از نقاله‌های نواری، غلتکی (عادی – شیبدار) استفاده کرد.
بار واحد با وسایل جابه‌جایی بار گذاشت‌وبرداشت می‌شوند:
– سیستم انبارش پالت راک (عادی – دوعمقی – راهرو باریک – متحرک)
– سیستم انبارش خودراهرو (برای بارهای به‌نسبت یکسان)
– سیستم انبارش کانتیلور (برای بارهای شاخه‌ای)
– سیستم انبارش A Frame (برای بارهای شاخه‌ای – شیشه و از این دست)
استانداردهای قفسه‌بندی انبار
استانداردهای قفسه‌بندی انبار، به مجموعه‌ای از دستورالعمل‌ها و مقررات اشاره دارد که در طراحی، ساخت و اجرای سیستم‌های انبارش باید رعایت شود تا از ذخیره‌سازی و بازیابی کارآمد و ایمن در انبارها اطمینان وجود داشته باشد. این استانداردها جهت به حداکثر رساندن بهره‌گیری از فضا، ارتقای ایمنی، مدیریت مطلوب موجودی‌ها و بهبود کارایی عملیات طراحی شده‌اند. همچنین استفاده از وسایل جابه‌جایی بار، متناسب با نوع سیستم انبارش، تراکم و توان عملیاتی مورد نظر انجام می‌شود.
در طراحی، اجرا و استفاده از سیستم‌های انبارش مورد نیاز سازنده و استفاده‌کننده، استانداردهای زیر به‌کار می‌روند:
- ۱۵۵۱۲ EN: سیستم‌های انبارش ایستای فولادی، سیستم پالت راک قابل تنظیم- اصول طراحی سازه‌ای؛
- ۱۵۶۳۵ EN: سیستم‌های انبارش ایستای فولادی –کاربرد و نگهداری تجهیزات انبارش؛
- استاندارد ملی ایران، شماره 18840 (۱۵۶۲۰ :(ENسیستم‌های انبارش ایستای فولادی، سیستم پالت راک قابل تنظیم – رواداری‌ها، تغییرشکل‌ها و فضاهای خالی؛
- استاندارد ملی ایران، شماره 21207 ( ۱۵۶۲۹ (EN: سیستم‌های انبارش ایستای فولادی –مشخصات تجهیزات انبارش؛
- آیین‌نامه ۱۰.۲.۰۷ FEM: در زمینه طراحی سیستم انبارش خودراهرو (درایوین) یک‌طرفه و دوطرفه؛
- آیین‌نامه ۱۰.۲.۰۹ FEM: در زمینه طراحی سیستم انبارش کانتیلور ( بازویی).
افتخارات دژپاد در همکاری با صنایع ساختمانی
دژپاد این افتخار را داشته که با شرکت‌های مرتبط با این صنعت همکاری مثمرثمری داشته باشد. شرکت دژپاد به‌موجب توانمندی‌های زیر می‌تواند همکار قابل اتکایی در ارائهٔ راه‌حل‌های تمام‌عیار به مشتریان محترم خود در این صنعت باشد:
– پشتوانهٔ علمی و تجربی قوی و قابل اتکاء؛
– تسلط بر دانش روز دنیا در لجستیک درون‌بنگاهی؛
– استفاده از استانداردهای معتبر ملی و بین‌المللی در طراحی، ساخت و اجرای سیستم‌های انبارش؛
– کیفیت یکنواخت و درجه یک محصولات ( ۲۰۱۵: ۹۰۰۱ (IS0 ؛
– طراحی و جانمایی سیستم انبارش براساس شرایط محیطی، نیازها و الزامات استفاده‌کننده؛
– دستیابی به راه‌حل بهینه؛
– ضمانت سیستم انبارش اجرا‌شده توسط دژپاد؛
– خدمات پس از فروش گسترده و قابل اطمینان.
سخن پایانی
در نتیجه، سیستم انبارش، یک جزء ضروری در لجستیک درون‌بنگاهی صنعت ساختوساز به‌شمار می‌آید. مشاوره و طراحی لجستیک قفسه‌بندی انبار به شکلی مناسب؛ استفاده از مکان، فضا، مدیریت موجودی، ایمنی، بهره‌وری و سرمایه‌گذاری را بهبود می‌بخشد. اجرای یک سیستم انبارش به‌خوبی طراحی‌شده می‌تواند کارایی کلی و اثربخشی عملیات را در صنعت ساختوساز به میزان قابل توجهی افزایش دهد.